Friday, March 22, 2013

Επανέναρξη αναρτήσεων στο ciaoant1 - ένα πρώτο σχόλιο για Κύπρο

Το blog θα ξαναρχίσει σύντομα να λειτουργεί στους γνωστούς τυθμούς (ελπίζω).
Δεν είναι όμως δεδομένο ότι θα συνεχίσει να λειτουργεί, διότι ναι μεν συγκέντρωσα -με μεγάλο προσωπικό κόστος και θυσίες, και με τη βοήθεια μερικών ανθρώπων που τους ευχαριστώ- αρκετά χρήματα για να το ξαναξεκινήσω, αλλά όχι για να το διατηρήσω για πάντα.

Το να λοιπόν θα μπορέσω να συνεχίσω την προσπάθεια αυτή θα εξαρτηθεί από το εάν και κατά πόσο θα υπάρξει ενδιαφέρον και οικονομική στήριξη από όσους αναγνώστες μπορούν -και θέλουν- να στηρίξουν.

Προς το παρόν, ένα άρθρο για την κατάσταση στην Κύπρο (τα άρθρα θα αρχίσουν να ανανεώνονται σε κανονικούς ρυθμούς σε λίγες εβδομάδες αν όλα πάνε καλά):
---

Ανεξαρτήτως νομίσματος, ανεξαρτήτως Γερμανίας, ανεξαρτήτως Ρωσίας, και γενικώς ανεξαρτήτως από οτιδήποτε άλλο, στην Κύπρο θα σταματήσουν να εισρέουν όλα αυτά τα κεφάλαια από το εξωτερικό ("μαύρο χρήμα").

Αυτό θα οδηγήσει στο κλείσιμο ή την συρρίκνωση πάρα πολλών επιχειρήσεων που εξαρτώνται άμεσα ή έμμεσα από αυτό το μαύρο χρήμα ==>Η Κύπρος θα βυθιστεί σε μεγάλη ύφεση. Αυτό είναι κάτι που θα πρέπει να το θεωρούμε δεδομένο, άσχετα με οποιονδήποτε άλλο παράγοντα.

Προσπερνώ τις χαζομάρες περί "διάλυσης της ευρωζώνης", κτλ (ακόμα και η έξοδος από το ευρώ για μία μεμονωμένη χώρα όπως η Κύπρος είναι πρακτικά αδύνατη, διότι απλούστατα δεν υπάρχει ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΗ πολιτική δύναμη που να μπορεί να το κάνει αυτό - και μη μου πείτε για το λαικό κίνημα στην Κύπρο, γιατί [ΔΥΣΤΥΧΩΣ] αυτοί πριν τους αρπάξουν τις καταθέσεις ούτε καν ασχολούνταν καλά-καλά), και λέω το εξής:

Αν η Γερμανία ήθελε, θα μπορούσε να τυπώσει μερικά δις ευρώ και να τελειώνει χωρίς πολλά-πολλά το όλο θέμα για τώρα (όπως κάνει πχ η FED στην Αμερική, η BOJ στην Ιαπωνία, κτλ).

Δεν θέλει όμως να το κάνει αυτό, θέλει να οδηγήσει τα πράγματα στα άκρα, κάνοντας μάλιστα και "επίδειξη ωμής δύναμης" (έβαλε χέρι στις τραπεζικές καταθέσεις). Με την κίνηση της αυτή, η Γερμανία έδωσε τη χαριστική βολή στο τραπεζικό σύστημα της Κύπρου, οδηγώντας στο στη χρεωκοπία, βυθίζοντας έτσι την "Κυπριακή οικονομία" σε μια μεγάλη ύφεση.

Ποιος είναι ο στόχος αυτής της κίνησης; Μία προφανής απάντηση θα ήταν τα μελλοντικά ενεργειακά αποθέματα που θα αρχίσουν υποτίθεται να βγαίνουν σε λίγα χρόνια, και που τώρα θα υποθηκευτούν, προφανώς μάλιστα σε τιμή-χώμα.

Όσο για τη Ρωσία, έχει και αυτή ενδιαφέρον για τα ενεργειακά αποθέματα, όπως και για μια βάση στην Κύπρο, γιατί απ' ότι φαίνεται θα χάσει τη μοναδική βάση που έχει στη Μεσόγειο στη Συρία, και αν συμβεί αυτό θα έχει ΑΜΕΣΗ ΑΝΑΓΚΗ από μια νέα βάση για να την αντικαταστήσει.

Όπως και να έχει, η Γερμανία εξακολουθεί να παίρνει πάνω από τη μισή της ενέργεια από τη Ρωσία - αυτοί οι δύο δηλαδή θα τα βρουν αργά ή γρήγορα, και θα την κάνουν τη μοιρασιά, μην ανησυχείτε. Η κίνηση της Γερμανίας να οδηγήσει την Κύπρο σε τραπεζικό κραχ-ύφεση απλά άνοιξε το δρόμο για τη ΛΕΗΛΑΣΙΑ της χώρας, και η Γερμανία με τη Ρωσία απλά "διαπραγματεύονται" για το ποιος θα πάρει τι.

Το όχι της κυβέρνησης της Κύπρου ήταν θετικό, παρότι βέβαια έγινε για να προστατέψει τα συμφέροντα της ντόπιας ολιγαρχίας (αυτά τα συμφέροντα προασπίζει άλλωστε αυτή η κυβέρνηση, εκτός και αν στ'αλήθεια είστε τόσο αφελείς ώστε να νομίζετε ότι αυτοί νοιάζονται για τον εργάτη). Έστω κι έτσι, το "όχι" αυτό μπορεί να δώσει κουράγιο τόσο στον εργάτη της Κύπρου, όσο και σε αυτόν άλλων χωρών, δείχοντας του ότι υπάρχει η δυνατότητα να πει και αυτός τα δικά του "όχι", αν και ακόμα είμαστε πολύ πίσω, και οι περισσότεροι απλά ανησυχούν για τις καταθέσεις τους, περιμένουν -μάταια- να "διαλυθεί η ευρωζώνη", και διάφορα άλλα τέτοια.

Όσο για την περίπτωση εξόδου της Κύπρου από την ευρωζώνη, ούτε αυτό είναι ρεαλιστικό σεάνριο, διότι η αστική τάξη της Κύπρου ΔΕΝ θέλει να βγει από το ευρώ και να γυρίσει στην [πληθωρισμένη] κυπριακή λίρα: Η ντόπια αστική τάξη είπε "όχι" στο σχέδιο για κατάσχεση καταθέσεων, διότι θα έχανε ένα μέρος και των δικών της καταθέσεων (άρα ΔΕΝ τη συνέφερε αυτό το μέτρο, οπότε είπε ένα "ηρωικό όχι").

Αντίθετα, η ντόπια αστική τάξη ΔΕ θέλει να φύγει από το ευρώ, διότι η κυπριακή λίρα θα πληθωριστεί, και άρα η ντόπια αυτή ολιγαρχία θα χάσει ακόμα μεγαλύτερο μέρος των χρημάτων της λόγω του πληθωρισμού (αυτό παρεμπιπτόντως το ξέρουν και οι Γερμανοί/ΕΚΤ, και γι' αυτό και μπορούν να εκβιάζουν με τα γνωστά πλέον "τελεσίγραφα" που δίνουν. Επίσης,  αξίζει να σημειωθεί ότι ανάμεσα στα μέτρα που πρότειναν οι κυβερνώντες της Κύπρου ήταν αντί να λεηλατήσουν τις καταθέσεις, να λεηλατήσουν...τα ασφαλιστικά ταμεία των εργατών, μιας και αυτό το μέτρο το προτιμούσαν, διότι άφηνε ανέγγιχτα τα δικά τους λεφτά, αλλά και επηρέαζε λιγότερο την πορεία της Κυπριακής οικονομίας ως "πλυντήριο μαύρου χρήματος". Η Γερμανία όμως δε δέχτηκε αυτό το μέτρο, διότι όπως είπαμε σκοπός της είναι ακριβώς το να εξωθήσει την κυπριακή οικονομία σε τεράστια ύφεση και αναγκάσει την κυπριακή κυβέρνηση να δώσει "γη και ύδωρ" σε Γερμανία και Ρωσία. Μάλιστα, η Μέρκελ, σε μια δήλωση "για γέλια και για κλάμματα", βγήκε και είπε ότι τάχα δε θέλει να ρημάξει τα ασφαλιστικά ταμεία των εργατών...διότι δε θέλει να φανεί άδικη και να πλήξει τους "απλούς ανθρώπους"!).

Βέβαια, θα μου πείτε ότι τέλος πάντων, εκτός από την αστική τάξη και τους σχεδιασμούς της, υπάρχει και η εργατική τάξη. Και πράγματι έτσι είναι, μόνο που η εργατική τάξη είναι αδύναμη ακόμα (δυστυχώς). Άλλωστε, αν η εργατική τάξη ήταν δυνατή, δε θα έκαναν και τόσους "τσαμπουκάδες" οι "από πάνω"...

ΥΓ: Ως παράρτημα, βάζω ένα γενικότερο θέμα: 

Όπως είπαμε και πιο πάνω, η Γερμανία δεν τυπώνει χρήμα (νόμισμα), αν και αυτό θα ήταν πιο "εύκολο" - να τυπώσει δηλαδή μερικά ψωρό-δις ευρώ και να καλύψει έτσι τις ζημιές των τραπεζών. Άλλωστε, αυτό κάνουν ένα σωρό άλλοι, πχ οι ΗΠΑ, η Ιαπωνία, κτλ. Επίσης, η Κύπρος είναι μια σχετικά μικρή χώρα, και τα ευρώ που χρειάζεται είναι "σχετικά λίγα" αν τα συγκρίνουμε με τα ποσά που χρειάζονται τα μεγαλύτερα τραπεζικά συστήματα των μεγαλύτερων χωρών.

Γιατί λοιπόν η Γερμανία δεν τυπώνει ευρώ; Άλλωστε, "αυτό κάνουν όλοι", άσε που θα γλίτωνε και από ένα σωρό προβλήματα (πχ τώρα υπάρχει φόβος για bank run σε όλη την Ευρώπη, ο λαός στην Κύπρο είναι ανάστατος, η Κυπριακή αστική τάξη είναι ανάστατη, η Ρωσία είναι ανάστατη, κτλ, κτλ, κτλ).

Παρόλα αυτά, η Γερμανία δεν τυπώνει ευρώ. Είναι απλά χαζή και "κολλημένη"; Ή μήπως ξέρει κάτι που εσείς αγνοείτε; [Hint: Υπάρχει άραγε κάποια παρενέργεια από τη μαζική και συνεχιζόμενη εκτύπωση χρήματος (νομίσματος); Και αν ναι, ποια; :-) ]

Κάποιος μου είπε χθες, και σωστά, ότι έχω που μιλάω για τον υπερπληθωρισμό σχεδόν από τότε που ξεκίνησα να γράφω για την επερχόμενη κρίση (2006). Με ρώτησε λοιπόν "που είναι ρε φίλε αυτός ο υπερπληθωρισμός που μας λες;".

Καλή η ερώτηση, και για να την απαντήσω βάζω αυτό το διάγραμμα από τον υπερπληθωρισμό στη Γερμανία του Μεσοπολέμου:


Όπως βλέπουμε, χρειάστηκε να περάσουν αρκετά χρόνια εκτύπωσης χρήματος μέχρι να φτάσουμε στο "τελικό σύμπτωμα" της όλης διαδικασίας, δηλαδή την ισοπέδωση της αξίας του νομίσματος. Μάλιστα, όπως φαίνεται και στο διάγραμμα, υπήρχαν και διάφοροι "παντογνώστες" αστοί οικονομολόγοι της εποχής που έλεγαν ότι πρέπει να εκτυπωθεί κι άλλο νόμισμα (όπως πχ κάνει ο γνωστός νομπελίστας Πωλ Κρούγκμαν σήμερα στις ΗΠΑ). Βέβαια, το ότι έτσι έγινε τότε στη Γερμανία, δε σημαίνει ότι έτσι θα συμβεί και τώρα. Ποιος ξέρει, ίσως να είμαι και εντελώς λάθος και να μη συμβεί κανένας υπερπληθωρισμός ούτε στο δολάριο, ούτε στο γιεν, ούτε σε κανένα άλλο από το νομίσματα που σήμερα τυπώνονται με τη σέσουλα. Παρόλα αυτά, είναι χρήσιμο να ξέρουμε ότι η διαδικασία που οδηγεί τελικά σε ένα μικρό ή μεγάλο υπερπληθωρισμό παίρνει αρκετό χρόνο, και γενικά οι περισσότεροι δεν την καταλαβαίνουν παρά μόνο όταν φτάσει στο τελικό της στάδιο (δηλαδή όταν καταποντιστεί η αξία του νομίσματος). Τέλος πάντων, αυτό είναι ένα θέμα που θα το δούμε καλύτερα σε μελλοντικές αναρτήσεις.


5 comments:

  1. Καλή ανάλυση.
    Θα ήθελα μόνο να συμπληρώσω κάτι.
    Σωστά αναφέρεις τον υπερπληθωρισμό κατά την περίοδο που φαίνεται στο σχεδιάγραμμα, ο οποίος επηρεάζει τις αποφάσεις των Γερμανών ακόμη και σήμερα.
    Από την άλλη όμως, η FED δεν μπορεί να παραβλέψει τα μαθήματα της αντίστοιχης περιόδου στις ΗΠΑ(Great Depression), τα οποία είναι εκ διαμέτρου αντίθετα.
    Δλδ. η FED δεν φοβάται τόσο τον πληθωρισμό όσο την μεταδοτική οικονομική κατάρρευση, για αυτό και τυπώνει χρήμα.
    Άρα, η διαφορά στην αντιμετώπιση της κρίσης μεταξύ ΗΠΑ και Ευρωζώνης είναι διαφορά ψυχολογίας/νοοτροπίας μεταξύ ΗΠΑ/Γερμανίας, στην ουσία λόγω διαφορετικών ιστορικών βιωμάτων.

    ReplyDelete
  2. Το captcha μου έβγαλε τον αριθμό "1927".
    Scary ...

    ReplyDelete
  3. Οι ΗΠΑ το 1929 ήταν μια "ανταγωνιστική οικονομία", δεν είχαν χρέη, τουλάχιστον όχι όπως σήμερα. Δες και την επόμενη ανάρτηση.

    Μη συγκρίνεις ανόμοιες καταστάσεις, τουλάχιστον όχι χωρίς να λαμβάνεις υπόψη τις διαφορές. Τότε οι ΗΠΑ ήταν στα πρόθυρα μιας ιστορικής ανόδου, τώρα είναι σε φάση ιστορικής κατάπτωσης.

    ReplyDelete
  4. Δεν κάνω καμιά σύγκριση καταστάσεων, απλά αναφέρω ότι τις κάνουν οι οικονομολόγοι που πέρνουν τις αποφάσεις.
    Δες την διάλεξη του Bernanke σχετικά με τον ρόλο και την ιστορία της FED (http://www.youtube.com/watch?v=E3fFg8XIS0k) και κυρίως το κομμάτι που αναφέρεται στην περίοδο 1929-33 (περίπου 40:00 και μετά).
    Παρεπιπτόντως στην ίδια διάλεξη ασκεί κριτική στο gold standard.

    Όσο για το πού βρίσκονται οι ΗΠΑ δεν θα στοιχημάτιζα με τίποτα εναντίον τους.

    ReplyDelete
  5. Δες εδώ για να καταλάβεις που βρίσκονται οι ΗΠΑ, και το τι θα κάνουν:
    http://www.youtube.com/watch?v=q6vi528gseA

    ReplyDelete