Monday, March 25, 2013

Μερικές απαντήσεις σε ερωτήσεις αναγνωστών + μια γενική περίληψη της κατάστασης του κόσμου

Η κυριότερη είδηση ων ημερών είναι βέβαια η Κύπρος, και "κανονικά" εκεί θα έπρεπε να στρέψουμε την προσοχή μας, αλλά η αλήθεια είναι ότι...δεν μπορούμε να πούμε και πολλά καινούργια πράγματα για το θέμα. Κι αυτό διότι όπως γράψαμε και στην πρώτη μας ανάρτηση:
Ανεξαρτήτως νομίσματος, ανεξαρτήτως Γερμανίας, ανεξαρτήτως Ρωσίας, και γενικώς ανεξαρτήτως από οτιδήποτε άλλο, στην Κύπρο θα σταματήσουν να εισρέουν όλα αυτά τα κεφάλαια από το εξωτερικό ("μαύρο χρήμα").
Αυτό θα οδηγήσει στο κλείσιμο ή την συρρίκνωση πάρα πολλών επιχειρήσεων που εξαρτώνται άμεσα ή έμμεσα από αυτό το μαύρο χρήμα ==>Η Κύπρος θα βυθιστεί σε μεγάλη ύφεση. Αυτό είναι κάτι που θα πρέπει να το θεωρούμε δεδομένο, άσχετα με οποιονδήποτε άλλο παράγοντα.
[...]
Αν η Γερμανία ήθελε, θα μπορούσε να τυπώσει μερικά δις ευρώ και να τελειώνει χωρίς πολλά-πολλά το όλο θέμα για τώρα (όπως κάνει πχ η FED στην Αμερική, η BOJ στην Ιαπωνία, κτλ).
Δεν θέλει όμως να το κάνει αυτό, θέλει να οδηγήσει τα πράγματα στα άκρα, κάνοντας μάλιστα και "επίδειξη ωμής δύναμης" (έβαλε χέρι στις τραπεζικές καταθέσεις). Με την κίνηση της αυτή, η Γερμανία έδωσε τη χαριστική βολή στο τραπεζικό σύστημα της Κύπρου, οδηγώντας στο στη χρεωκοπία, βυθίζοντας έτσι την "Κυπριακή οικονομία" σε μια μεγάλη ύφεση.

Ποιος είναι ο στόχος αυτής της κίνησης; Μία προφανής απάντηση θα ήταν τα μελλοντικά ενεργειακά αποθέματα που θα αρχίσουν υποτίθεται να βγαίνουν σε λίγα χρόνια, και που τώρα θα υποθηκευτούν, προφανώς μάλιστα σε τιμή-χώμα.

Όσο για τη Ρωσία, έχει και αυτή ενδιαφέρον για τα ενεργειακά αποθέματα, όπως και για μια βάση στην Κύπρο, γιατί απ' ότι φαίνεται θα χάσει τη μοναδική βάση που έχει στη Μεσόγειο στη Συρία, και αν συμβεί αυτό θα έχει ΑΜΕΣΗ ΑΝΑΓΚΗ από μια νέα βάση για να την αντικαταστήσει.

Όπως και να έχει, η Γερμανία εξακολουθεί να παίρνει πάνω από τη μισή της ενέργεια από τη Ρωσία - αυτοί οι δύο δηλαδή θα τα βρουν αργά ή γρήγορα, και θα την κάνουν τη μοιρασιά, μην ανησυχείτε. Η κίνηση της Γερμανίας να οδηγήσει την Κύπρο σε τραπεζικό κραχ-ύφεση απλά άνοιξε το δρόμο για τη ΛΕΗΛΑΣΙΑ της χώρας, και η Γερμανία με τη Ρωσία απλά "διαπραγματεύονται" για το ποιος θα πάρει τι.
[...]
Όσο για την περίπτωση εξόδου της Κύπρου από την ευρωζώνη, ούτε αυτό είναι ρεαλιστικό σενάριο, διότι η αστική τάξη της Κύπρου ΔΕΝ θέλει να βγει από το ευρώ και να γυρίσει στην [πληθωρισμένη] κυπριακή λίρα: Η ντόπια αστική τάξη είπε "όχι" στο σχέδιο για κατάσχεση καταθέσεων, διότι θα έχανε ένα μέρος και των δικών της καταθέσεων (άρα ΔΕΝ τη συνέφερε αυτό το μέτρο, οπότε είπε ένα "ηρωικό όχι").
Αντίθετα, η ντόπια αστική τάξη ΔΕ θέλει να φύγει από το ευρώ, διότι η κυπριακή λίρα θα πληθωριστεί, και άρα η ντόπια αυτή ολιγαρχία θα χάσει ακόμα μεγαλύτερο μέρος των χρημάτων της λόγω του πληθωρισμού (αυτό παρεμπιπτόντως το ξέρουν και οι Γερμανοί/ΕΚΤ, και γι' αυτό και μπορούν να εκβιάζουν με τα γνωστά πλέον "τελεσίγραφα" που δίνουν
[...]
Βέβαια, θα μου πείτε ότι τέλος πάντων, εκτός από την αστική τάξη και τους σχεδιασμούς της, υπάρχει και η εργατική τάξη. Και πράγματι έτσι είναι, μόνο που η εργατική τάξη είναι αδύναμη ακόμα (δυστυχώς). Άλλωστε, αν η εργατική τάξη ήταν δυνατή, δε θα έκαναν και τόσους "τσαμπουκάδες" οι "από πάνω"... 
---

Επειδή λοιπόν δεν έχω να προσθέσω κάτι ιδιαίτερο, απλά αποφάσισα να συγκεντρώσω κάποιες απαντήσεις σε ερωτήσεις αναγνωστών, έστω και αν αφορούν άλλα, γενικότερα θέματα, διότι έχουν νομίζω αρκετή αξία. Επίσης, έχω στο τέλος γράψει μια "περίληψη" για τη σημερινή κατάσταση στον κόσμο, που νομίζω ότι θα μας χρειαστεί (αν και όσοι με διαβάζετε απο παλιότερα, θα τα ξέρετε όλα αυτά και ακόμα παραπάνω):
---

ΕΡΩΤΗΣΗ: "Μιάς και το blogspot.gr είναι free, γιατί θες οικονομική στίριξη?"

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Το blogspot είναι πράγματι δωρεάν, αλλά έχει ένα κακό ρε σύντροφε - δεν γράφει άρθρα! Πρέπει να τα γράψεις εσύ!

Όπως είπε και ο επόμενος που έγραψε, "Για να γράψει κανείς εμπεριστατωμένα άρθρα πάνω σε συγκεκριμένο πεδίο δεν αρκεί μια απλή αναμάσηση όσων μπορεί να βρει σε κάποια sites αλλά πολύωρη ενασχόληση."

Αν κάποιος θέλει να γίνει σοβαρή δουλειά, όντως απαιτούνται γνώσεις, χρόνος και διάθεση. Και αυτά δεν είναι εύκολο να υπάρξουν. Για να είμαι βέβαια ειλικρινής, δεν είμαι και τόσο σίγουρος ότι τα έχω εγώ. Δηλαδή η κατάσταση είναι τέτοια που χρειάζεται ένας "νέος Μαρξ" ή κάτι τέτοιο τέλος πάντων, και εγώ ΔΕΝ είμαι και τόσο καλός. Δηλαδή η αλήθεια είναι πως δεν είμαι και η καλύτερη δυνατή επένδυση όλων των εποχών.

Παρόλα αυτά, δουλεύω, βελτιώνομαι, και επειδή υπάρχει και μια γενικότερη φτώχεια αναλύσεων, μου έστειλαν διάφορα mail για να συνεχίσω, και το πήρα απόφαση. Μάζεψα λοιπόν κάποια χρήματα για να ξαναρχίσω, αλλά αυτά δε θα μου φτάσουν για πάντα, και άρα είτε θα σταματήσω και θα φύγω οριστικά για εξωτερικό, είτε θα πρέπει να βοηθήσουν και όσοι θέλουν (και μπορούν) να στηρίξουν την προσπάθεια.

Επαναλαμβάνω ότι δεν κάνω μεγάλες υποσχέσεις, διότι ΔΕΝ είμαι ο νέος Μαρξ ή κάτι τέτοιο. Από την άλλη, καλώς ή κακώς, σίγουρα είμαι καλύτερος από ένα σωρό αναλυτές της πλάκας, που μερικούς κιόλας τους θυμάμαι προσωπικά (ήμουν παλιότερα στο ΑΝΤΑΡΣΥΑ, πλέον δεν ανήκω κάπου, αλλά θυμάμαι μερικούς "μεγάλους μαρξιστές" του σήμερα να είναι...εκτός πραγματικότητας πριν την κρίση, όταν εγώ τους έλεγα για το επερχόμενο "νέο "Μεγάλο Κραχ"). Επίσης, είμαι καλύτερους από "μάχιμους δημοσιογράφους", που οραματίζονται...επιστροφή της σοσιαλδημοκρατίας, του "κράτους δικαίου", κτλ (στην πραγματικότητα, πιο πιθανό είναι να αναβιώσουν οι δεινόσαυροί σαν το Τζουράσικ Παρκ, παρά να αναβιώσει στη σημερινή συγκυρία το "κράτος δικαίου").

Τέλος πάντων, δεν υπόσχομαι πολλά, και ούτε περιμένω και πολλά, γιατρί είμαστε πολύ πίσω από τις απαιτήσεις. Απλά επειδή υπάρχουν και μερικοί αξιόλογοι άνθρωποι, και επειδή και εγώ ενδιαφέομαι για το θέμα, είπα να κάνω μια ακόμα προσπάθεια ώστε να μπουν κάποιες βάσεις για το μέλλον (γιατί προς το παρόν επαναλαμβάνω ότι είμαστε ανίκανοι για πολλά-πολλά πράγματα)

---

ΕΡΩΤΗΣΗ: "Εγώ αισθάνομαι και έχω καταλάβει ότι οι τράπεζες τυπώνουν ή δημιουργούν χρήμα (έχουμε και ηλεκτρονικό) με τα τσουβάλια και απλά το δανείζουν στα κράτη."

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Αν οι τράπεζες μπορούσαν να τυπώσουν χρήμα, τότε...δε θα χρεωκοπούσε ποτέ καμία! Όπως βλέπεις όμως, που και που χρεωκοπούν. Άρα, ΔΕΝ μπορούν να δημιουργήσουν χρήμα (νόμισμα), και γι' αυτό και όταν βρίσκονται στα πρόθυρα της χρεωκοπίας, στρέφονται προς αυτόν που όντως μπορεί να δημιουργήσει χρήμα (νόμισμα), δηλαδή το κράτος, ώστε να τους δώσει "πακέτα σωτηρίας".

Για την ακρίβεια βέβαια, ούτε το κράτος μπορεί να δημιουργήσει νόμισμα, αυτή την ικανότητα την έχει η κεντρική τράπεζα, η οποία δεν ελέγχεται πάντα από το κράτος (δες πχ την περίπτωση του ευρώ, όπου πχ η Ελλάδα και γενικά οι PIIGS θα ήθελαν να τυπώσει χρήμα, αλλά η ΕΚΤ δεν ελέγχεται από καμία από αυτές τις χώρες). Ακόμα βέβαια και στην περίπτωση της ΕΚΤ, που έχει βάλει τη νομισματική σταθερότητα του ευρώ πάνω από τα εθνικά συμφέροντα ενός κράτους-μέλους, εννοείται ότι τελικά τα κράτη είναι αυτά που επηρεάζουν την πολιτική της, και επειδή η Γερμανία είναι πιο δυνατή, αυτή κάνει γενικά κουμάντο. Επίσης, επειδή οι μεγάλες τράπεζες (πχ Goldman Sahs, Deutche Bank, JP Morgan, κτλ) έχουν αποκτήσει τεράστια οικονομική δύναμη, μπορούν να επηρεάσουν άμεσα ή έμμεσα τις πολιτικές εξελίξεις (πχ εξαγοράζοντας μέσω λόμπι ή και με "παράνομους" τρόπους τους πολιτικούς, τοποθετώντας δικά τους στελέχη σε θέσεις-κλειδιά, κτλ).

Αλλά αυτό δε σημαίνει ότι μπορούν να δημιουργήσουν νόμισμα - οι τράπεζες απλά μπορούν να μοχλεύσουν και να επενδύσουν το νόμισμα που κάποιος άλλος θα τους δώσει (πχ αν τους δώσεις 10 ευρώ, μπορούν να δώσουν δάνεια και να κάνουν την Α ή την Β επένδυση σε παράγωγα ύψους 100 ευρώ, αν η μόχλευση είναι 1:10).

Έχεις δει ποτέ σου τις γνωστές χολιγουντιανές ταινίες "X-Men"; (ναι, αυτές με τους μεταλλαγμένους).

Αν ναι, θα θυμάσαι ίσως έναν μεταλλαγμένο πιτσιρικά, που μπορεί να ελέγχει τη φωτιά, μεγαλώνοντας την και κατευθύνοντας την όπου θέλει. Αυτός όμως ο μεταλλαγμένος ΔΕΝ μπορούσε να την δημιουργήσει από το πουθενά, και γι' αυτό είχε πάντα μαζί του...έναν αναπτήρα, ώστε Ο ΑΝΑΠΤΗΡΑΣ να δημιουργήσει τη φωτιά, ώστε μετά ο πιτσιρικάς να χρησιμοποιήσει τις υπερδυνάμεις του ώστε να κάνει ότι θέλει. Κάπως έτσι είναι και για τις τράπεζες.

Κάτι ακόμα: Σου είπα ότι η κεντρική τράπεζα μπορεί να δημιουργήσει χρήμα (νόμισμα). Αυτό γίνεται διότι το νόμισμα αυτό είναι πίστωση. Το πραγματικό χρήμα στο καπιταλισμό είναι ο χρυσός, και επειδή η κεντρική τράπεζα έχει κάποια αποθέματα χρυσού στην κατοχή της, μπορεί να τα μοχλεύσει (δες και το παραπάνω άρθρο), δημιουργώντας απεριόριστες ποσότητες πίστωσης (νομίσματος), έχοντας όμως ως "αναπτήρα" τα αποθέματα χρυσού της.

Ο "αναπτήρας" (χρυσός) είναι αυτός που αποτελεί τη "χρηματική βάση", πάνω στην οποία μπορεί να εφαρμοστεί μόχλευση και να δημιουργηθεί ΠΙΣΤΩΣΗ (όχι χρήμα).
Όπως τη φωτιά το δημιουργεί ο "αναπτήρας" στους X-Men, έτσι και το χρήμα το δημιουργεί ο χρυσός που βγαίνει από τα ορυχεία, ή αγοράζεται ή και λεηλατείται από άλλους λαούς, κτλ (το γιατί ο χρυσός έχει αυτή την ιδιότητα είναι απλά θέμα σύμβασης. Εδώ και χιλιάδες χρόνια. Είχα γράψει και κάτι σχετικό παλιότερα, αλλά δεν έχω χρόνο να κάτσω να το βρω).

---

ΕΡΩΤΗΣΗ:  "δεν μπορώ να αντιμετωπίζω ως επενδυτή της Ελλάδας έναν που γεννήθηκε εδώ, ή έναν που πληρώνεται €951 το μήνα μέσω τραπεζικού λογαριασμού κάπου στην Ευρώπη
και οι δύο δεν έχουν επιλογή"

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: ΝΑΙ, ΑΚΡΙΒΩΣ!

Πλέον, τα κράτη θεσμοθετούν ως ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ αυτή την επένδυση-ενίσχυση στις τράπεζες, ώστε να συνεχιστεί η μόχλευση-πίστωση. Αφού δεν παράγουν αρκετό πραγματικό πλούτο, ο μόνος τρόπος για να καλύψουν αυτή την απώλεια, είναι να υποκαταστίσουν αυτόν τον πλούτο με...ολοένα και περισσότερη πίστωση. Μάλιστα, υπάρχουν κι άλλα μέτρα που ΑΝΑΓΚΑΖΟΥΝ τους πάντες να ενισχύουν τα πιστωτικά ιδρυματα (τράπεζες), όπως για παράδειγμα η νέα τάση να απαγορεύουν τη χρήση μετρητών για μεγάλες συναλλαγές (πχ αν κάνεις μια συναλλαγή πάνω από 500 ή 1500 ευρώ, ΠΡΕΠΕΙ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ πλέον να την κάνεις μέσω πιστωτικής κάρτας, δηλαδή τα λεφτά θα πρέπει να περάσουν διά μέσου των τραπεζών)

 ---

Τέλος, μια σύντομη ανασκόπηση για το πως φτάσαμε ως εδώ:

1)  Μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης, μπαίνουμε στη λεγόμενη "εποχή της παγκοσμιοποίησης". Αυτό πρακτικά σημαίνει πως εισέρχονται στην παγκόσμια αγορά εργασίας δισεκατομμύρια νέοι εργάτες, ειδικά από την Ασία. Οι εργάτες αυτοί είναι (αρχικά τουλάχιστον, γιατί τώρα βελτιώνονται) χωρίς ιδιαίτερη εξειδίκευση, αλλά έστω και έτσι, είναι πάρα πολύ ανταγωνιστικοί, διότι δουλεύουν πολύ σκληρά με ελάχιστο μισθό.

2) Αυτό είχε ως αποτέλεσμα οι κεφαλαιοκράτες να αρχίσουν να επενδύουν τα κεφάλαια τους εκεί, και όχι στη Δύση (ειδικά αν μιλάμε για επιχειρήσεις που αφορούν χειρωνακτική εργασία), μιας και ως γνωστόν ο κεφαλαιοκράτης ψάχνει να μεγιστοποιήσει το δικό του ατομικό ποσοστό κέρδους. Η αλήθεια είναι πως στη Δύση υπήρχαν έτσι και αλλιώς προβλήματα από πριν (μη λέμε δηλαδή ότι όλα πήγαιναν "μέλι-γάλα" - καμία σχέση), αλλά πάντων η "εποχή της παγκοσμιοποίησης" όξυνε την ταξική πάλη σε τεράστιο βαθμό. Μοναδική εξαίρεση στην παρακμή της Δύσης είναι η Γερμανία, που ναι μεν έχει σχετικά "μεγάλους μισθούς" σε σχέση πχ με την Κίνα, αλλά παρόλα αυτά την ανταγωνίζεται με επιτυχία, διότι αντισταθμίζει το ακριβότερο εργατικό κόστος με υψηλότερη ποιότητα και τεχνογνωσία στα προϊόντα της.

3) Παρά τη φυγή αυτή του κεφαλαίου προς την Ασία, η Δύση φαινόταν να μην έχει ιδιαίτερο πρόβλημα. Αυτό το κατάφερε διότι άρχισε να υποκαθιστά τη φυγή της παραγωγικής της βάσης...με χρέος. Εδώ και πολλά χρόνια, "η αγορά κινιόταν" με δάνεια, είτε μιλάμε για δάνεια που έπαιρναν τα κράτη για να καλύψουν τους ελλειμματικούς τους προϋπολογισμούς, είτε μιλάμε για στεγαστικά και καταναλωτικά δάνεια, που έδιναν δουλειά σε οικοδόμους, πολιτικούς μηχανικούς ή υπαλλήλους πολυκαταστημάτων που πουλάνε plasma TV και gadget, κτλ.

4) Το πρόβλημα είναι βέβαια ότι κάποια στιγμή το πραγματικό εισόδημα των εργατών είχε μειωθεί τόσο πολύ, και ο δανεισμός είχε αυξηθεί τόσο πολύ, που πλέον ήταν φανερό ότι...τα δάνεια δεν μπορούσαν να αποπληρωθούν.

5) Τα δάνεια αυτά, που συχνά τα ονομάζουν "τοξικά", είναι μεγάλο πρόβλημα για τις τράπεζες (δείτε και την περίπτωση της Lehman Brothers), διότι από τη στιγμή που δε μπορούν να εισπράξουν πίσω τα λεφτά που είχαν δανείσει+τους τόκους, είναι αναγκασμένες να καταγράψουν πάρα πολλές απώλειες και ζημιές στους ισολογισμούς τους.

6) Στην πραγματικότητα λοιπόν, όλες λίγο-πολύ οι τράπεζες είναι στα πρόθυρα της χρεωκοπίας, όπως η Lehman. Και όλες θα χρεωκοπήσουν, ή μάλλον όλες θα είχαν ήδη χρεωκοπήσει, αν δεν δίνονταν "πακέτα σωτηρίας" από τα κράτη.

7) Από που όμως βρίσκονται τα τρισεκατομμύρια που απαιτούνται για τα τραπεζικά "πακέτα σωτηρίας"; Από την μία πλευρά, τα χρήματα αυτά βρίσκονται από περικοπές σε μισθούς/συντάξεις/κοινωνική ασφάλιση/δαπάνες υγείας, κτλ, και από την άλλη βρίσκονται από την εκτύπωση πληθωριστικού χρήματος (νομίσματος). Η ευρωζώνη προτιμά περισσότερο την πρώτη εκδοχή, οι ΗΠΑ/Ιαπωνία/Αγγλία προτιμούν περισσότερο τη δεύτερη, αν και όλοι εφαρμόζουν και τις δύο μεθόδους.

8) Η εκτύπωσης νομίσματος πετυχαίνει όχι μόνο να δημιουργεί νόμισμα ώστε να δωθεί στις τράπεζες ως "πακέτο σωτηρίας", αλλά παράλληλα να ρίξει και την αξία του νομίσματος αυτού. Αυτό είναι "θετικό" για ένα κράτος που θέλει να ρίξει το μισθό του εργάτη, διότι ο εργάτης που πληρώνεται σε αυτό το νόμισμα ουσιαστικά χάνει λεφτά από τη μισθό του (λόγω του πληθωρισμού), αλλά δεν το πολυκαταλαβαίνει (διότι δεν πρόκειται για μια "άμεση" μείωση μισθού, όπως πχ γίνεται κατά κόρον στην ευρωζώνη).

9) Γενικά, η "λύση" για τους ιμπεριαλιστές έχει δύο βασικούς πυλώνες: Καταρχήν, θέλουν να δώσουν αμύθητα ποσά ως "πακέτα σωτηρίας" στις τράπεζες, και δεύτερον θέλουν να μειώσουν όσο το δυνατόν περισσότερο το μισθό και τις κατακτήσεις των εργατών, ώστε οι εργάτες αυτοί να γίνουν πιο "ανταγωνιστικοί", δηλαδή να πουλήσουν την εργατική δύναμη πάμφθηνα, ώστε να πειστούν οι κεφαλαιοκράτες να (ξανά)επενδύσουν στη Δύση, και όχι πχ στην Ασία ή αλλού.

10) Σε νομισματικό επίπεδο, σήμερα έχουμε το δολάριο να παίζει το ρόλο του παγκόσμιου αποθεματικού νομίσματος. Δηλαδή όποιο κράτος έχει πλεονάσματα (πχ Κίνα, Ρωσία, Σ. Αραβία, κτλ) επιλέγει γενικά να αποταμιεύει τα κέρδη του σε δολάρια, έστω και αν -πλέον- υπάρχει και η λύση του ευρώ, ή υπάρχει ο χρυσός, κτλ. Παρόλα αυτά, μέχρι και το ξέσπασμα της κρίσης, το δολάριο ήταν κυρίαρχο, και δε θα πρέπει να ξεχνάμε ότι το δολάριο είναι το μοναδικό νόμισμα στο οποίο γίνονται οι πετρελαϊκές συναλλαγές (δηλαδή όποιος θέλει να αγοράσει πετρέλαιο από τη Σ. Αραβία και τα υπόλοιπα μέλη του ΟΠΕΚ πρέπει υποχρεωτικά να πληρώσει σε δολάρια).

11) Το δολάριο έγινε παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, καθώς η Αμερική ήταν η μοναδική χώρα με μεγάλη βιομηχανική βάση (η Αγγλία, που έως τότε ήταν η #1 δύναμη είχε βομβαρδιστεί από τους ναζί, η Γερμανία είχε βομβαρδιστεί από τους Συμμάχους, η Ιαπωνία είχε δεχτεί 2 ατομικές βόμβες, κτλ). Οι Αμερικάνοι είχαν μια μεγάλη και ανέπαφη βιομηχανική βάση, και οι εξαγωγές των ΗΠΑ ήταν πάνω από το 50% των παγκόσμιων εξαγωγών! Δηλαδή μόνο μία χώρα, η Αμερική, είχε περισσότερες εξαγωγές από όλες τις άλλες χώρες μαζί. Επίσης, είχε μεγάλα αποθέματα χρυσού (τότε ίσχυε ο κανόνας του χρυσού και κάθε δολάριο αντιστοιχούσε σε μια συγκεκριμένη ποσότητα χρυσού). Οπότε, θέλοντας και μη, όλοι αναγνώρισαν την ανωτερότητα των ΗΠΑ [και] σε νομισματικό επίπεδο.

12) Καθώς περνούσαν τα χρόνια, η Αμερική άρχισε να χάνει έδαφος στη "μάχη της ανταγωνιστικότητας", ειδικά απέναντι σε χώρες όπως η Γερμανία και η Ιαπωνία, που ανασυγκροτήθηκαν και άρχισαν να έχουν και αυτές μεγάλες εξαγωγές και πλεονάσματα. Η Αμερική έπαψε σιγά-σιγά να έχει πλεονάσματα στους προϋπολογισμούς της, και άρχισε να έχει ελλείμματα.

13) Η "χαριστική βολή" ήταν ο πόλεμος στο Βιετνάμ, που εκτός των άλλων, ήταν και οικονομικά κοστοβόρος. Η Αμερική ήθελε να τυπώσει χρήμα (νόμισμα), ώστε να χρηματοδοτήσει τον πόλεμο, και παράλληλα αν πληθώριζε το δολάριο, θα μείωνε έτσι και το μισθό των εργατών, ώστε να γίνουν πιο ανταγωνιστικοί, και να αντιμετωπίσουν έτσι τους ανταγωνιστές τους που ανέβαιναν (κυρίως Γερμανία και Ιαπωνία).

14) Όμως, ίσχυε ο "κανόνας του χρυσού", που δεν επέτρεπε στις ΗΠΑ να τυπώσουν δολάρια - όποτε οι ΗΠΑ τον κατάργησαν (το 1971) και άρχισαν να τυπώνουν δολάρια!

15) Δύο χρόνια μετά, το 1973, ξεσπά η λεγόμενη "πετρελαϊκή κρίση", με τη Σ. Αραβία να κηρύσσει εμπάργκο, σταματώντας δηλαδή να στέλνει πετρέλαιο στη Δύση. Πέρα από την αφορμή (βιαιότητες του Ισραήλ εναντίον μουσουλμάνων), η Σ Αραβία λέει στη Δύση ότι δε θα στείλει πετρέλαιο αν δε πληρωθεί σε ΧΡΥΣΟ, μιας και δεν ήθελε να πληρώνεται σε ένα νόμισμα που πληθωρίζεται και άρα χάνει την αξία του. Τελικά, η λύση βρίσκεται σε μια "απλή" ανατίμηση της ισοτιμίας του πετρελαίου,με την τιμή σου σε δολάρια να...πολλαπλασιάζεται εν μία νυκτί (δηλαδή αφού η Αμερική υποτιμούσε το νόμισμα, η Σ. Αραβία αύξησε την τιμή του πετρελαίου, ώστε το ποσοστό κέρδους της να παραμείνει σχετικά σταθερό).

16) Σήμερα, όλα αυτά τα "ξεχασμένα" ζητήματα επανέρχονται, διότι οι ΗΠΑ τυπώνουν πλέον περισσότερα δολάρια από ποτέ. Και όχι μόνο αυτό, αλλά οι ΗΠΑ έχουν ήδη τυπώσει πάρα πολλά δολάρια. Δε βρισκόμαστε δηλαδή στην αρχή της πίστωσης πλέον. Σκεφτείτε το σα να μην έχετε λεφτά να πληρώσετε τη ΔΕΗ, και να ζητάτε πίστωση. Αρχικά, η ΔΕΗ θα σας δώσει πίστωση, και δε θα σας κόψει αμέσως το ρεύμα. Όμως, αν δει ότι κυλάει ο χρόνος και εσείς δεν έχετε να την πληρώσετε, τότε απλά θα σας κόψει την πίστωση, και μετά σταματά η παροχή ρεύματος.

17) Σε αυτή την κατάσταση είναι (περίπου) η Αμερική, αλλά και η πλειοψηφία των δυτικών κρατών σήμερα. Εδώ και δεκαετίες έχουν συσσωρεύσει τεράστια χρέη, και συνεχίζουν να έχουν ελλείμματα. Γίνεται λοιπόν ολοένα και πιο φανερό ότι δε θα μπορέσουν να αποπληρώσουν τα χρέη τους, και γι' αυτό βλέπουμε πετρελαιάδες όπως ο Σαντάμ ή ο Αχμαντινετζάντ να ζητούν να πληρώνονται σε άλλο νόμισμα από το δολάριο (έχω δώσει λινκ σε παλιότερες αναρτήσεις), γι' αυτό βλέπουμε την Κίνα και τη Ρωσία να αμφισβητούν την πρωτοκαθεδρία του δολαρίου και παράλληλα να αγοράζουν χρυσό, και γι' αυτό βλέπουμε τη Γερμανία να μην τυπώνει και πολλά ευρώ, ώστε να προωθήσει το δικό της νόμισμα ως "αντιδολάριο", μιας και είναι το μοναδικό από τα "μεγάλα" νομίσματα που δεν πληθωρίζεται μέχρι τέλους (και έχει επίσης και τα μεγαλύτερα αποθέματα χρυσού να το υποστηρίζουν, αν συνδυάσουμε τα αποθέματα χρυσού όλων των κρατών-μελών της ευρωζώνης).

18) Γενικά, ο καπιταλισμός είναι το "σύστημα της αγοράς", δηλαδή ένα σύστημα ατομικής ιδιοκτησίας, όπου ο καθένας πουλάει τα εμπορεύματα και τις υπηρεσίες του σε κάποιον άλλο (ακόμα και ο εργάτης είναι ένας ιδιότυπος έμπορος, που πουλά την εργατική του δύναμη στον εργοδότη). Όμως, πέρα από το να ανταλλάξω άμεσα ένα "δικό μου" εμπόρευμα σε ένα εμπόρευμα "κάποιου άλλου", μπορώ να τον πληρώσω σε κάποιο χρηματικό ισοδύναμο (που έχει οριστεί να είναι ο χρυσός). Υπάρχει όμως και μια τρίτη επιλογή: Αντί να πληρώσω σε είδος, ή σε χρήμα (χρυσό), μπορώ να υπογράψω ένα γραμμάτιο (δάνειο/πίστωση), και να το ξεπληρώσω στο μέλλον, με κάποιον μελλοντικό πλούτο που υποτίθεται ότι θα αποκτήσω.

19) Αυτό είναι που κάνει σε μεγάλο βαθμό η Αμερική, αλλά και οι περισσότερες χώρες της Δύσης: Έχουν ελλείμματα στους προϋπολογισμούς τους, και πληρώσουν με ομόλογα, με πιστωτικό χρήμα (νόμισμα), κτλ. Δηλαδή εισάγουν εμπορεύματα και υπηρεσίες από άλλα κράτη (πχ από Κίνα), και επειδή οι εξαγωγές τους δε φτάνουν για να καλύψουν τις εισαγωγές, αλλά ούτε θέλουν να πληρώσουν σε χρυσό, πληρώνουν σε νόμισμα (πίστωση). Εννοείται ότι αυτό συμφέρει τις ΗΠΑ, διότι μπορούν -πλέον- να τυπώνουν όσο νόμισμα θέλουν. Αλλά μόλις οι πιστωτές τους μπορέσουν να ξοδέψουν αρκετά από τα δολάρια τους και αποκτήσουν αρκετό χρυσό, γη, πετρέλαια, λιμάνια, κτλ, τότε απλά θα σταματήσουν να δέχονται αυτή την πίστωση.

Άλλωστε, είναι σίγουρο ότι και οι πιστωτές των ΗΠΑ ξέρουν ότι οι ΗΠΑ δεν έχουν σκοπό να σταματήσουν να τυπώνουν δολάρια. Άλλωστε, είναι -πλέον- φανερό. Δείτε εδώ τον Γκρίνσπαν, τον πρώην πρόεδρο της FED, να απαντά στην ερώτηση τι θα γίνει αν οι πιστωτές των ΗΠΑ σταματήσουν να δέχονται τα ομόλογα τους σε δολάρια:

5 comments:

  1. Μια σύντομη παρατήρηση: Όπως είπα και στην πρώτη-πρώτη ανάρτηση που έκανα, προς το παρόν δεν έχω ακόμα λύσει κάποιες εκκρεμότητες, οπότε δεν έχω ακόμα το χρόνο για να ξαναγράψω στους γνωστούς ρυθμούς που έγραφα. Αυτό, καλώς εχόντων των πραγμάτων, θα γίνει σε (περίπου) 10 μέρες, ίσως και λίγο παραπάνω.

    ReplyDelete
  2. Ενα ερώτημα στην ιστορική αναδρομή .
    Γιατί οι ΗΠΑ μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο στησαν εκ θεμελίων την παραγωγική βάση της Γερμανίας με το σχέδιο Μαρσαλ; Δεν μπορώ να βρω μια λογική εξήγηση στο γιατί μια χώρα δημιουργεί με δικά της έξοδα έναν οικονομικό της αντίπαλο;;

    ReplyDelete
  3. Από πολιτικής άποψης, ο κόσμος ήταν τότε χωρισμένος στα δύο ("Ψυχρός πόλεμος"): Το "δυτικό μπλοκ" εναντίον του "Ανατολικού μπλοκ". Ειδικά η Γερμανία βρισκόταν μάλιστα σε κεντρικό σημείο, διότι η Γερμανία ήταν χωρισμένη στα δύο (Ανατολική-Δυτική Γερμανία). Επίσης, υπήρχε έχθρα και καχυποψία ανάμεσα στις χώρες και τους λαούς που μέχρι πρότινος πολεμούσαν ο ένας τον άλλο (πχ η Γερμανία και η Ιταλία βρέθηκαν να είναι στο στρατόπεδο της Δύσης, ενώ μέχρι πριν από λίγα χρόνια πολεμούσαν εναντίον των Αμερικάνων, των Α΄γγλων, των Γάλλων, κτλ). Επιπρόσθετα, οι Αμερικάνοι δεν έδιναν βοήθεια "από την καλή τους την καρδία", αλλά
    (α) για να κερδίσουν την έυνοια των λαών που τους έβλεπαν ως "σωτήρες" και "άξιους ηγέτες της Δύσης" (κάθε ηγεμονική δύναμη δεν μπορεί να βασίζεται αποκλειστικά και μόνο στη δύναμη των όπλων, αλλά χρειάζεται και ένα μίνιμουμ συναίνεσης, αν θέλει να σταθεροποιήσει την εξουσία της. Πρέπει να πείσεις τους λαούς ότι αξίζεις, άσχετα αν βέβαια αυτό είναι ψευδαίσθηση. Αυτό βέβαια το μάθημα έχει ξεχαστεί σήμερα, τέλος πάντων). Αν οι Αμερικάνοι δε βοηθούσαν στην ανοικοδόμηση της Δύσης, τότε γιατί η Δύση να τους ακολουθήσει, και να μην στραφεί στη Μόσχα; Το σενάριο αυτό σήμερα ίσως να ακούγεται "παράδοξο", αλλά τότε ήταν 100% αληθινό ως πιθανότητα, και ανάγκαζε την Αμερική να συμπεριφέρεται αλλιώς
    (β) για να κερδίσουν πολιτική επιρροή στις χώρες αυτές, να βάλουν στρατιωτικές βάσεις, κτλ (ακόμα και σήμερα υπάρχουν αμερικανικές βάσεις στη Γερμανία!)

    Επίσης, από καθαρά οικονομική σκοπιά, θα πρέπει να λάβουμε υπόψη μας ότι οι Αμερικάνοι είχαν και ένα ακόμα θετικό σημείο από το σχέδιο Μαρσαλ και γενικά από την ανοικοδόμηση της Δύσης: Ανοικοδομόντας αυτ΄ες τις χώρες, οι Αμερικάνοι δημιούργησαν έτσι μια αγορά-καταναλωτές για τις εξαγωγές του. Οι Αμερικάνοι βγήκαν από το Β' ΠΠ χωρίζς μεγάλες ζημιές στην παραγωγική τους βάση, και είχαν πολλά προιόντα να εξάγουν. Όλοι οι υπόλοιποι όμως ήταν ισοπεδωμένοι. Που θα εξάγουν λοιπόν οι Αμερικάνοι τα εμπορεύματα τους, όταν κανένας δεν έχει λεφτά για να τα αγοράσει;

    Οπότε καλύτερα να τους δώσεις μια οικονομική ενίσχυση, ώστε να αγοράσουν τα προιόντα σου, και ως αντάλλαγμα παίρνεις την υπακοή τους, τους κρατάς εντός της δικής σου "σφαίρας επιρροής" και μακρυά από τους Σοβιετικούς, βάζεις και στρατιωτικές βάσεις, και γενικά "κάνεις κουμάντο" σε ολόκληρη τη Δύση.

    Το μόνο πρόβλημα είναι βέβαια ότι ειδικά η Γερμανία ανοικοδομήθηκε σε χρόν-ρεκόρ, όπως και η Ιαπωνία, κι η Αμερική βρέθηκε να έχει μεγαλύτερο ανταγωνισμό απ' ότι ίσως περίμενε

    ReplyDelete
  4. Γιατί υπήρχε αντίπαλος που άκουγε στο όνομα Σοβιετική ένωση με αντίπαλο παραγωγικό σύστημα που συνιστούσε απειλή για το καπιταλιστικό σύστημα

    ReplyDelete
  5. γιατι οι "ηπα" όπως τις ξέρουμε τις διαχειρίζεται το ραιχ.
    το ραιχ εστησε τις ηπα κατα τον πολεμο ανεξαρτησίας
    το ραιχ προικυσε μυστικές υπ.,νασα, κλπ μετα το wii
    και οταν ακους ραιχ μην το μεταφραζεις σε γερμανια, ουτε ο φασισμός αλλα ουτε το κεφάλαιο εχει σημαία και πατρίδα.
    καλως ξανα-ήρθε το ciao1. συγχαριτηρια

    ReplyDelete